Τα αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα είναι μια ομάδα νοσημάτων που έχουν σαν χαρακτηριστικό τους την ενεργοποίηση του ανοσολογικού συστήματος κατά ιδίων στοιχείων του οργανισμού, δηλαδή, ο οργανισμός αναγνωρίζει σαν ξένα δικά του στοιχεία, με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται μία φλεγμονώδης αντίδραση σε διαφορετικούς ιστούς και όργανα.
Η αιτιολογία των νοσημάτων αυτών δεν είναι γνωστή. Γενετικοί, ορμονικοί, περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί παράγοντες ενοχοποιούνται για την διαταραχή αυτή του ανοσολογικού συστήματος του οργανισμού, με αποτέλεσμα την καταστροφή του ίδιου του οργανισμού.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα αφορούν σε μεγάλο ποσοστό γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που επιθυμούν να γίνουν μητέρες.
Ποια είναι τα συνηθέστερα αυτοάνοσα νοσήματα που επιπλέκονται με την εγκυμοσύνη;
Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα, σκληροδερμία, δερματομυοσίτιδα, πολυμυοσίτιδα, μικτή νόσος του συνδετικού ιστού, αγκυλωτική σπονδυλοαθρίτιδα, ιδιοπαθής θρομβοπενική πορφύρα, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο.
Τα ρευματικά νοσήματα αποτελούν αίτιο υπογονιμότητας;
ΟΧΙ. Δευτερογενώς όμως, η αδυναμία, ο πόνος και η δυσκαμψία στις αρθρώσεις μειώνουν την ερωτική επιθυμία της γυναίκας και οδηγούν στη μείωση της συχνότητας των σεξουαλικών επαφών.
Κλινικές εκδηλώσεις των ρευματικών νοσημάτων στην εγκυμοσύνη
Όλα τα ρευματικά νοσήματα, με εξαίρεση τη ρευματοειδή αρθρίτιδα έχουν δυσμενή επίδραση στην εγκυμοσύνη και συσχετίζονται με έξαρση της νόσου και ποικιλία κλινικών εκδηλώσεων και συμπτωμάτων (αρθρίτιδα, εξανθήματα, αδυναμία και πάρεση των μυών, προσβολή των νεφρών και του κεντρικού νευρικού συστήματος, αιματολογικές διαταραχές) με αύξηση των δεικτών φλεγμονής.
Ποιες είναι οι επιπλοκές των ρευματικών νοσημάτων για την μητέρα και το έμβρυο στην εγκυμοσύνη;
Αρτηριακή και φλεβική θρόμβωση, επανειλημμένες αποβολές, θρομβοπενία, καθυστέρηση στην ανάπτυξη του εμβρύου, ενδομήτριο θάνατο, πρόωρο τοκετό και προεκλαμψία.
Είναι εφικτό οι γυναίκες με αυτοάνοσο ρευματικό νόσημα να γεννήσουν ένα φυσιολογικό παιδί;
Για να γίνει αυτό θα πρέπει:
- Να υπάρξει ένας σχεδιασμός της κύησης. Η ρευματοπάθεια θα πρέπει να είναι σε ύφεση και να μην υπάρχουν επεισόδια έξαρσης για 6 μήνες πριν την σύλληψη. Η σωστή χρήση φαρμάκων αλλά και η γνώση της δράσης τους στην έγκυο με ρευματικό νόσημα (κορτιζονούχα σκευάσματα, στεροειδή, αναλγητικά, ανοσοσφαιρίνη) θα έχουν επιτυχή έκβαση στην κύηση.
- Να υπάρχει στενή συνεργασία γυναίκας-γυναικολόγου-ρευματολόγου και τακτική παρακολούθηση του εμβρύου.
Έτσι με τις απαραίτητες προϋποθέσεις, τον καλό έλεγχο του αυτοάνοσου νοσήματος, την στενή ιατρική παρακολούθηση, η γυναίκα θα μπορεί να γίνει μητέρα και να απολαύσει το αίσθημα της μητρότητας και ένα υγιές μωρό.
Επιτρέπεται σε μία γυναίκα με αυτοάνοσο νόσημα να μείνει έγκυος και να εξελιχθεί ομαλά η εγκυμοσύνη της;
Παλαιότερα, οι γυναίκες με αυτοάνοσο νόσημα συχνά αποτρέπονταν για εγκυμοσύνη. Οι πρόσφατες όμως εξελίξεις στην κατανόηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ εγκυμοσύνης και ρευματικών νοσημάτων, έδωσε ελπιδοφόρα μηνύματα σχετικά με την εξέλιξη και ομαλή πορεία της κύησης στις γυναίκες αυτές.